ο Συνήγορος του Πολίτη στην έκθεσή του για το 2012 αναφέρει:
Το σχολείο στην κρίση
Ο χώρος της πρωτοβάθµιας και της δευτεροβάθµιας εκπαίδευσης δεν έχει µείνει ανεπηρέαστος από την οικονοµική κρίση. Πέρα από τη µείωση των εσόδων που προορίζονται για τις λειτουργικές δαπάνες των σχολείων, τον περιορισµό στις προσλήψεις εκπαιδευτικών, τις συγχωνεύσεις σχολικών µονάδων και τις δυσλειτουργίες στις µεταφορές µαθητών, που έχουν άµεσο αντίκτυπο στην ποιότητα της παρεχόµενης εκπαίδευσης, τα παιδιά, ως άµεσοι αποδέκτες προβληµάτων όπως η αύξηση της ανεργίας και η συνεχής µείωση οικογενειακών εισοδηµάτων, βιώνουν συναισθήµατα που ενισχύουν την εκδήλωση βίαιων και επιθετικών συµπεριφορών.
Ενδοσχολική Βία
Ο Συνήγορος εξέτασε αρκετές υποθέσεις που αφορούσαν περιστατικά εκδήλωσης βίας και επιθετικότητας στα σχολεία, τόσο της πρωτοβάθµιας όσο και της δευτεροβάθµιας εκπαίδευσης. Σε όλες τις περιπτώσεις, ο Συνήγορος συνεργάστηκε στενά και σε βάθος χρόνου µε τις εµπλεκόµενες σχολικές µονάδες παρέχοντας ενηµέρωση για το θέµα, ενεργοποίησε τους σχολικούς συµβούλους και, όπου αυτό κρίθηκε αναγκαίο, διαµεσολάβησε ώστε να εµπλακούν οι αρµόδιες υπηρεσίες προκειµένου να αξιολογήσουν και να καλύψουν πιθανές ειδικές ανάγκες των παιδιών.
Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων η παρέµβαση του Συνηγόρου, σε συνδυασµό µε την ενεργοποίηση των αρµόδιων εκπαιδευτικών υπηρεσιών, ήταν επιτυχής και οδήγησε σε σταδιακή εξοµάλυνση της κατάστασης, τόσο σε ατοµικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο σχολικής κοινότητας, µέσα από την εξοικείωση των εµπλεκόµενων µερών µε τους δέοντες χειρισµούς και την κινητοποίηση των φορέων. Σε ορισµένες µάλιστα περιπτώσεις αναπτύχθηκαν δράσεις ευαισθητοποίησης στο θέµα της βίας, µε µακροπρόθεσµα θετική επίδραση.
Θεσµός των µαθητικών κοινοτήτων
Μαθητής γυµνασίου υπέβαλε αναφορά µε αντικείµενο την παράλειψη τήρησης των διαδικασιών εκλογής που προβλέπονται στον Κανονισµό Λειτουργίας Μαθητικών Κοινοτήτων για την ανάδειξη του 5µελούς και του 15µελούς συµβουλίου του σχολείου του, κατά το µέρος που αφορά την εγκυρότητα των ψηφοδελτίων και του πρακτικού, τη σύσταση εφορευτικής επιτροπής, την καταµέτρηση ψήφων και την κοινοποίηση των αποτελεσµάτων, αλλά και για την παράλειψη του διευθυντή να προβεί σε επανάληψη της εκλογικής διαδικασίας. Ο Συνήγορος απευθύνθηκε αρχικά στον διευθυντή, ο οποίος υποβάθµισε το γεγονός, και στη συνέχεια στη ∆ιεύθυνση ∆ευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης, επισηµαίνοντας τη µη τήρηση του Κανονισµού και την έλλειψη ενηµέρωσης και διαλόγου. Αυτό είχε ως συνέπεια ο µαθητής να θεωρεί ότι παραβιάστηκαν κανόνες δηµοκρατίας, τη στιγµή που στους κύριους στόχους του
σχολείου και του θεσµού των µαθητικών κοινοτήτων περιλαµβάνεται και η εκπαίδευση των µαθητών στις δηµοκρατικές διαδικασίες, στον διάλογο και στη συνεργασία. Ζήτησε δε να γίνουν συστάσεις προς τον διευθυντή και να προωθηθούν σαφείς οδηγίες σε όλα τα σχολεία της περιοχής σχετικά µε την προβλεπόµενη διαδικασία και κυρίως µε το πνεύµα του νόµου, ώστε να αποτραπούν ανάλογες πρακτικές που απαξιώνουν τον θεσµό στη συνείδηση µαθητών και εκπαιδευτικών. Η αρµόδια ∆ιεύθυνση αξιοποίησε τις προτάσεις του Συνηγόρου και απέστειλε στα σχολεία αναλυτικές πρακτικές οδηγίες µε στόχο την ορθή εφαρµογή του θεσµού.
∆ραστηριότητες για την προώθηση των δικαιωµάτων του παιδιού στα σχολεία
Στο πλαίσιο της ειδικής αρµοδιότητάς του βάσει του νόµου 3094/2003 για την προώθηση και προαγωγή των δικαιωµάτων του παιδιού, ο Συνήγορος συνέχισε και κατά το 2012 τις επισκέψεις σε σχολεία όλων των βαθµίδων, συζητώντας ιδίως για θέµατα όπως οι επιπτώσεις της κρίσης, η σχολική βία, οι διακρίσεις, οι σχέσεις εκπαιδευτικών και µαθητών, ενώ διεξήχθησαν οµιλίες σε ηµερίδες και σεµινάρια για εκπαιδευτικούς. Η Οµάδα Εφήβων Συµβούλων, που λειτουργεί ήδη από το 2009 κατά τα πρότυπα οµόλογων ευρωπαϊκών θεσµών, τη χρονιά αυτή πραγµατοποίησε έρευνα µε ερωτηµατολόγιο για τις συνέπειες της κοινωνικής και οικονοµικής κρίσης στη ζωή των µαθητών. Τέλος, ο Συνήγορος συνεργάστηκε µε την Περιφερειακή ∆ιεύθυνση Εκπαίδευσης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και µε στελέχη του Προγράµµατος «Εκπαίδευση των παιδιών της µουσουλµανικής µειονότητας στη Θράκη» για την προώθηση της ισότιµης εκπαιδευτικής ένταξης των παιδιών που κατοικούν στην περιοχή Αλάν Κουγιού Κοµοτηνής.
Επιμέλεια:
Καλοδήμος Δ.