Η Δημοκρατική Παιδεία είναι ένα διετές πρόγραμμα εκπαίδευσης και επιμόρφωσης
εκπαιδευτικών που υλοποιείται από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και συγκεκριμένα από το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Πολιτική Επιστήμη και Κοινωνιολογία» του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης και το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Εκπαίδευση και Ανθρώπινα Δικαιώματα» του Τμήματος Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία, με την αποκλειστική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ).
Αφετηρία της ομάδας έργου είναι ο προβληματισμός για την ένταση και τον πολλαπλασιασμό ξενοφοβικών και ρατσιστικών αντιλήψεων, ειδικότερα στο σχολείο, και το ενδιαφέρον για την αντιμετώπιση αντιδημοκρατικών φαινομένων στον χώρο της εκπαίδευσης. Η ομάδα της Δημοκρατικής Παιδείας βρίσκεται σε συνεχή διάλογο με εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων και ειδικοτήτων, οι οποίοι εκφράζουν την ανάγκη θεωρητικής ενίσχυσης και πρακτικής στήριξης για τη διασφάλιση της δημοκρατίας, της αλληλεγγύης και της συνεργασίας στο σχολείο.
Στο πλαίσιο του προγράμματος έχει δημιουργηθεί η ηλεκτρονική πλατφόρμα
www.demopaideia.gr όπου έχουν συγκεντρωθεί και διατίθενται σχετικά υλικά εκπαίδευσης και αγωγής, τα οποία μπορούν να εντάξουν οι εκπαιδευτικοί στη διδακτική πρακτική τους, αλλά και θεωρητικά εργαλεία για την ενίσχυση του έργου τους. Η ηλεκτρονική πλατφόρμα περιλαμβάνει τρεις βασικές ενότητες
Εκπαιδευτικό υλικό
Εδώ συγκεντρώνεται πλούσιο εκπαιδευτικό υλικό σχετικής θεματολογίας (θα βρείτε περισσότερες από 400 εγγραφές), από ελληνικούς και διεθνείς φορείς. Το υλικό έχει καταχωρηθεί ανά θεματική ενότητα (π.χ. ρατσισμός, ανθρώπινα δικαιώματα, φύλο), σχολική τάξη και είδος υλικού (π.χ. δραστηριότητα, βίντεο), ώστε οι εκπαιδευτικοί να βρίσκουν εύκολα και γρήγορα ιδέες και δραστηριότητες για την άρση των προκαταλήψεων και των στερεοτύπων, για την καλλιέργεια της συλλογικότητας και της αλληλεγγύης.
Δίκτυο Εννοιών
Στην ενότητα αυτή αναδεικνύονται καθημερινές αντιλήψεις, στάσεις και πρακτικές που συνήθως παρουσιάζονται ως αδιαμφισβήτητες ενώ υποσκάπτουν τη γνώση και αναπαράγουν την κοινωνική ανισότητα. Αναπτύσσονται αναλυτικά οχτώ έννοιες (αντισημιτισμός, δημοκρατία, δικαιοσύνη, ελευθερία, ισότητα, ναζισμός, ρατσισμός και ξενοφοβία, σεξισμός), παρέχονται στοιχεία για τη θεωρητική πλαισίωσή τους, αλλά και προτάσεις για τη διδακτική προσέγγισή τους. Σκοπός αυτής
της ενότητας είναι να προσφέρει τα θεωρητικά εργαλεία στους εκπαιδευτικούς είτε για τη δική τους ενίσχυση και κινητοποίηση είτε για τη θεωρητική πλαισίωση της εργασίας τους εντός της τάξης.
Πρωτότυπο Εκπαιδευτικό Υλικό
Εδώ συγκεντρώνεται το πρωτότυπο υλικό εκπαίδευσης και αγωγής σχετικής θεματολογίας που έχει δημιουργήσει η ομάδα έργου. Οι προτεινόμενες δραστηριότητες επιχειρούν να αναδείξουν έναν άλλον τρόπο μάθησης, όπου η γνώση προκύπτει από τη συμμετοχή του μαθητή και της μαθήτριας, δεν θεωρείται δεδομένη και προωθεί την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης και της επιχειρηματολογίας.
Σε αυτό το πλαίσιο, η μαθητική κοινότητα και οι εκπαιδευτικοί έρχονται σε επαφή με νέους τρόπους σκέψης και καθημερινής πρακτικής, οι οποίοι θέτουν στο επίκεντρο τις αρχές της δημοκρατικής οργάνωσης της κοινότητας μέσα και έξω από το σχολείο.
Τέλος, στη βιβλιοθήκη παρατίθενται εκθέσεις φορέων και οργανισμών, ενημερωτικοί και εκπαιδευτικοί οδηγοί, μαρτυρίες, εκπαιδευτικό υλικό προς αξιοποίηση (π.χ. παραμύθια, κόμικς κ.λπ.) και σχετική βιβλιογραφία. Στην ταινιοθήκη προτείνονται ντοκιμαντέρ, ταινίες, σποτ, μαθητικά βίντεο κ.λπ., τα οποία μπορούν να χρησιμεύσουν είτε ως υλικό για τη δημιουργία και την υλοποίηση δραστηριοτήτων είτε ως πηγή έμπνευσης και αφορμή για την έναρξη συζητήσεων σχετικής θεματολογίας.